Obsesif Kompulsif Bozuklukları

Obsesif Kompulsif Bozuklukları

Temizlik-titizlik hastalığı olarak da bilinir. Yaşam boyu yaygınlığı %2-3 oranında görülen, erkek kadın oranı aynı, genellikle 20’li yaşlarda başlamakla birlikte hemen her yaş diliminde görülebilen bir hastalıktır. Genellikle saçma olduğu bilinen takıntılı düşünceler (obsesyon, halk arasında vesvese olarak da bilinir) ve bu düşüncelerin yarattığı sıkıntıdan kurtulmak için yapılan tekrarlayıcı davranışlar (kompulsiyon) ile karakterizedir. Örneğin kişinin sürekli ellerinin kirli olduğu, kirlendiğini düşünmesi ve bu kirlilik düşüncesinin yarattığı sıkıntıdan kurtulmak için sık sık ellerini yıkaması gibi.

Genellikle bu rahatsızlıkta obsesyonlar kirlenme üzerine ve kompulsiyonlarda temizlik yapma üzerine görülmekle birlikte, obsesyonlar; düşünceler, korkular, saldırgan, cinsel içerikli, dini, iğrenç ve saçma düşüncelerden oluşabilir.

Kompulsiyonlar ise yıkama, kontrol etme, tekrarlama, mükemmeliyetçilik, titizlik gibi tekrarlayıcı davranışları içerebilir.

Bu bozukluk bulguları normalde de insanlarda bir miktar görülebildiği için genellikle uzun bir süre hastalık olarak değil de bir kişilik özelliği olarak görülür ve tedavi için başvuru gecikir, hatta yıllar alabilir.

Peki ne zaman bu temizlik ve titizlik düşünce davranışları tedavi gerektirir. Kabul edilebilir sınırları geçmiş, sürekli sıkıntı ve gerginlik yaratan, kişinin mesleki ve sosyal işlevselliğini yani günlük hayatını bozmaya başlamış, hatta yakın çevresinin yaşamını da zorlaştırmaya başlamış ise; bu durum tıbbi yardım almayı gerektirir diyebiliriz. Bu hastaların bir kısmı hastalıklarını kabul etmezler, bu durumun normal olduğunu hatta herkesin kendileri gibi olması gerektiğine inanırlar ve tedavi ortamına kendi isteklerinden çok aileleri tarafından getirilirler. 

İlaçlar ve uygun psikoterapi yöntemleri ile klinik bulgular %60-70’lere varan oranda azalır ve kişi normal yaşamına döner. Tedavi başarısında erken başvuru ve tedavinin aksatılmadan sürdürülmesi önemlidir.